Waarom zijn ongezonde gewoontes zo moeilijk te doorbreken?

Met goede voornemens begin ik ieder jaar vol goede moed. Zo halverwege februari is daar meestel niets meer van over. Waarom lukt het me niet om ze langer vol te houden? Waarom vind ik het zo lastig om ongezonde gewoontes te doorbreken? Jacqueline Philippo, leefstijlcoach en docent coachtechnieken bij Leefstijlwijzer opleidingen beantwoordt vier vragen over het volhouden van een gezonde leefstijl.

” Goede gewoontes volhouden is geen kwestie van discipline tonen maar van een slimme aanpak”.

Verkeerde leefstijlgewoontes, ik weet dat ze ongezond zijn. Dus waarom heb ik ze eigenlijk?

“Iedere dag maken we keuzes in hoe we leven. We kiezen wat we eten, of we de auto of de fiets pakken en of we gaan sporten of gaan netflixen. We laten ons in deze keuzes leiden door onze zintuigen, zoals geur en smaak, maar ook emoties en aangeleerd gedrag. Als je altijd gewend bent om een biertje te drinken terwijl je voetbal kijkt krijg je vanzelf trek in bier als je de televisie aanzet om naar een wedstrijd te kijken. Er is dan een reflex gevormd in je hoofd die je aanzet tot dit gedrag. Je hebt je gedrag gekoppeld aan een plezierige bezigheid en dat maakt dat je in vergelijkbare situaties aandrang voelt om dat gedrag vaker te vertonen. Deze reflexen zijn maar moeilijk te negeren. Zo worden gewoontes gevormd. Dit geldt trouwens voor zowel gezonde als ongezonde gewoontes”.

Waarom lukt het me niet om met ongezonde gewoontes te stoppen?

“Veel van je aangeleerde gewoontes voer je uit zonder bewust erbij stil te staan. Een sigaretje in de pauze, het wijntje bij het eten of toch nog even je social media checken voor het slapen; je doet het veelal automatisch. De eerste stap om te veranderen is bewustwording; wanneer vertoon je dat ongezonde gedrag en waarom wil je het veranderen? Als je bijvoorbeeld vaak op stress reageert door een reep chocola op te eten is de eerste stap om je eens goed te realiseren wat die chocola met je gezondheid en je gewicht doet en of je dat zo wil. En is die stress ook op een andere manier te verlichten? Of nog beter; te vermijden? Dit is geen gemakkelijk opgave; je ongezonde gedragingen waren op kortere termijn gemakkelijker en prettiger. Het kost energie en discipline om er gezonder gedrag ervoor in de plaats te stellen.”

Ik ben niet gedisciplineerd. Is een gezond leven voor mij vol te houden?

“Veel mensen denken dat discipline de belangrijkste succesfactor is voor blijvende leefstijlverandering. Dat is een misverstand. Toegegeven, bij de start ervan is een bepaalde mate van discipline zeker helpend maar op de langere termijn schuift dit naar de achtergrond. Er worden andere factoren belangrijk om een gezond leven mogelijk maken zoals aandacht geven aan je omgeving, het regelen van steun van vrienden en familie en een realistisch kijk op jezelf. Als je de kast vol zet met lekkers, vaak vrienden bezoekt die je verleiden met pizza’s en bier en geen idee hebt hoe je prettig kunt leven zonder deze zaken, leef je binnen de kortste keren weer ongezonder. Daar kan geen gedisciplineerde houding tegenop. Maar als je weet waarom je iets wil veranderen, je goed bewust bent van wat dat allemaal betekend in de praktijk en wat je daarvoor moet doen dan is volhouden voor iedereen weggelegd. Als je het dus goed aanpakt is er maar weinig discipline nodig. Dat is ook de reden waarom ik mensen adviseer om zich te laten coachen bij leefstijlverandering. Een leefstijlcoach kan samen met jou een goed op maat gemaakte aanpak bedenken en helpen bij het uitvoeren ervan.

Ook je emotionele gesteldheid en je persoonlijke eigenschappen spelen een rol bij leefstijlverandering. Wanneer je weinig levenslust ervaart, geen motivatie of energie voelt is het in de praktijk brengen van gezond gedrag niet gemakkelijk en zal je eerder weer op je ongezonde gedragingen terugvallen. Deze cirkel is te doorbreken en dat geeft op de langere termijn veel winst. Een bepaalde fitheid en aan een gevoel van welbevinden geeft levensenergie. Een goede leefstijlcoach helpt je hierbij.

Wat kan een leefstijlcoach voor mij betekenen?

“Als leefstijlcoach kom ik veel in aanraking met leefstijlverandering. Ik help je met leefstijlproblemen zoals overgewicht, diabetes of een burn-out. Ik leer je hoe je het beste kunt omgaan met leefstijlproblemen zoals overgewicht of ziekte en hoe je jouw leefstijl het beste kan aanpassen. Je leert dat je kan voorkomen dat je gezondheid verder achteruit gaat en dat je gezondheidsrisico’s kan verkleinen. Veel leefstijlziektes zijn zelf te genezen met een gezonde leefstijl. Het positieve effect van een gezonde leefstijl is groot. Je ervaart dat je ermee een beter leven kunt leiden; fitter, gelukkiger en gezonder.

Afhankelijk van je hulpvraag maken we een plan van aanpak op verschillende factoren waarmee je zelfstandig aan de slag gaat. Hoe intensief en verstrekkend dit traject gaat worden bepaal je helemaal zelf. Ik verbaas me regelmatig hoe enthousiast mensen worden als ze eenmaal hebben ervaren hoe fijn en gemakkelijk het is om uit de negatieve cirkel van ongezond gedrag te stappen. Regelmatig zie ik cliënten die op eigen kracht toewerken naar een gezonde leefstijl. Ze herkennen zwakke momenten en zien ze als uitdagingen. Ze worden mondiger en nemen de regie over de eigen gezondheid weer terug. Dat maakt mijn werk uniek en prachtig!”